80m +160m Vertical Anten

      Neden dikey/Vertical bir anten?

      Birçoğunuzun takdir edeceği gibi, iyi bir DX çalışması antenden düşük bir radyasyon açısı gerektirir. Vertical Antenler dalga boylarına göre hesaplamaları yapılmaktadır. 1/4 dalga boyunda bir Vertical inşa etmek yüksek bantlarda mümkün olsa da, 40m, 80m veya 160 metrede fiziksel olarak çok zor bir çalışma olacaktır. Vertical anten, 40m bandı için biraz yapılabilir gözükse de 80 metrede 1/4′ lük yükseklik 20 metre olacağından inşa etmek pratik değil. Bu işlem 160m için açık alanlar hariç neredeyse imkansız gibidir. Bu nedenle L/C veya Linear-Loadet yöntemi ile Vertikallerin boylarını kısaltmak kurulumu daha kolay hale getirebiliyoruz. Bu durumda tek problem band genişliğinde meydana gelen daralma olmaktadır.

      İyi bir boydan kısaltılmış Vertikal inşa etmeye çalışırken akılda tutulması gereken bazı şeyler:

• Anteni (radyaller dahil!) Yerden mümkün olduğunca yüksek (ideal olarak> 0.05 λ),  toprak üzerine takın. Nemli bahçe toprağı “iyi”, bataklık daha iyi, tuzlu su denizi veya okyanus “en iyi” dir. Kaya, (betonarme) beton (teras gibi) ve genel olarak sert yüzey “kötü” dür.
• Kısaltılmış dikey bir anten (radyatör + radyal) daha yükseğe monte edilmek daha kolaydır.
• “İyi” veya “orta” zemin üzerinde en az 1-2 metre  yükseklikte bir veya birkaç (4 veya katları) radyal yeterli olabilir. Radyallerin yükseltilmesi, yakın alandaki emme kayıplarını toprağa indirir – 0.03 λ, mutlak minimum kurulum yüksekliği, özellikle de. sekizden az radyal kullanılıyorsa. Sadece birkaç (yükseltilmiş) radyal kullanıldığında, radyal teller ne kadar kalın olursa o kadar iyidir.
• Tek bir radyal ile radyasyon, radyal yönünü destekleyen, biraz yönlü olur. Genel olarak, tüm asimetrik radyal konfigürasyonlar, radyasyon modelinin yönlendirilmesine ve daha yüksek açılı radyasyona neden olur. Yani kalkış açısı artar. Bazı asimetrik yapılandırma örnekleri:
• Tek radyal
• Dikey olarak düzensiz dağıtılmış çoklu radyaller
• Çoklu eşit olmayan uzunluk radyalleri
• Çevreye eşit olmayan eşleşmeli çoklu aynı uzunlukta radyallar (örneğin, eşit olmayan yakın alan toprak kayıpları)
• Özellikle yükseltilmiş bir radyal sistemde, akım bobini ile besleme hattındaki ortak mod akımlarını bastırın.
• Performans açısından en etkili yükleme şekli, radyatör boyunca mevcut dağılımın şeklini değiştirmesi nedeniyle “kapasitif” uç kapak yüküdür. Yani Kapasitif Şapka.. Bu, herhangi bir kayıp direncini pekiştirmezken, yükleme bobinlerindeki kayıplar (özellikle akımın en yüksek olduğu yere yerleştirilir) genellikle oldukça önemlidir.
• Radyatörün çapını ince bir telden 10-12 mm’ye (1/2 “) çıkarmak, performansı arttırır.
• Kısa, yüklü antenler tipik olarak benzer bir tam boyutlu antenden daha (çok) daha küçük bir bant genişliğine sahiptir. Yükleme bobinlerinin “Q” değeri ne kadar yüksekse, bant genişliği o kadar geniş olur. Fakat “Q” değeri düştüğünde, anten kazancı azalır.

      Neden Düşük açı?

Bu makaleye, düşük bir radyasyon açısının daha iyi DX nasıl çalışabileceğini bilmeyenler için bazı açıklamalar ile başladım. İşte burada alt şekillerde Radyo sinyallerinin bir antenden nasıl yayıldığının basitleştirilmiş bir açıklaması;

 

 

 

 

 

 

 

 

Yukarıdaki şekiller bize sinyal kalkış açısının neden bu kadar önemli olduğunu anlatmaya yetecektir. Gördüğünüz gibi sinyal atmosfer dışına çıkmadan önce birkaç kez dünya üzerinde kalkış açısıyla yansımaya maruz kalacaktır.

Üç şekile de baktığımızda kalkış açısı çok büyük olan sinyalin DX istasyonu tarafından alınması veya duyulması mümkün olmayacak gibidir. Duyulması için ilgili tabakanın sinyali yansıtacak şartları taşıması gerekecektir. Bu da dünyanın her bölgesinde aynı anda olamayacaktır. Dikey anten ve düşük atak açısı ile, sıçrama daha uzundur ve sinyal daha güçlüdür, çünkü toplam yol daha kısadır. Çok fazla sıçrama yapan sinyal daha fazla kaybolacağını unutmayalım.

Bu nedenle; Kalkış açısı düşük sinyal çok fazla sıçramaya ihtiyaç duymadan DX istasyonuna ulaşabileceğinden düşük açılı antenlerde performans daha iyidir.

     

80m ve 160m Bandlarında çalışacak kapasitif şapkalı 11m boyunda dikey anten tasarımım;

Buraya kadar düşük bandlarda özellikle 160m, 80m ve 40m  bandlarında vertical/ dikey antenlerin neden tercih edilmesi gerekli olduğunu anlatmaya ve açıklamaya çalıştım..

Bu makalemde sizlere 80m ve 160m bandlarında özellikle saç çatılı evlerde kullanabileceğimiz oldukça performanslı Low Band Anten projemden bahsedeceğim.

Bu antende Radyal kullanmadım. Zaten sac olan 120m karelik çatıyı Radyal olarak kullandım.

1

Yukarıdaki şekilde gördüğünüz Vertikal Anten projem 11m boyunda Alüminyum boru kullanılmış ve 80m bandında rezonansa gelmesi içinde Linear Loadet tekniği uyguladım. Anteni monte ettiğim çatı üzeri sac kaplama olması beni bu anteni yapmaya yöneltmiştir. Şöyleki, vertikal anten de en önemli husus radyal sistemi dir. Burada Çatının Sac kaplama olmasını avantaja çevirerek Radyal olarak kullandım.

 

 

Şekilde gördüğünüz şekilde yaptığınız da Antenimiz 80m bandında oldukça performanslı çalışmaktadır.

Kullan Malzemeler;

• 1)- Alüminyum Boru;

Adet	Alüminyum Çapı	Uzunluk
1	30mm	250cm
1	25mm	200cm
1	20mm	200cm
1	16mm	150cm
1	12mm	150cm
1	8mm	150cm

 

• 2)- U Blot Kelepçeler
• 3)- 6 Adet 30cm PVC Boru

 

• 4)- Kapasitif Şapka için 6 Adet 55cm Sarı Tel ; Kapasitif şapka kullanarak antenimizin hem boydan kısalması hem Band genişliğinin artması hem de kolay rezonansa gelmesini sağlıyoruz. Ayrıca kalkış açısının düşmesine de katkı sağlamaktadır. Böylelikle performans da artacaktır.

 

 

 

• 5) 2mm Bakır tel (Hairpin Match için); 160 / 80m için Inverted-L antenleri oluştururken, besleme noktası engellemesinin 36 Ohm’un teorik değerinden çok daha düşük olduğunu göreceksiniz. Aslında taban yüklü ise 10 Ohm daha yakın olabilir. “Hairpin Match” olarak bilinen ve bazı anten veya malzemesini satan firmalarda bile hazır olarak satılmaktadır.  Zemine monte edilen çeyrek-dalga dikey antenler tipik olarak yaklaşık 36 Ohm’luk bir empedansa sahiptir (zeminde herhangi bir kayıp olmaz). Bununla birlikte, daha kısa dikeyler (ör., Bir bobin ile yüklenen taban veya üst şapka telleri ile üstte yüklü) tipik olarak 10 Ohm’ye yakın ve 20 Ohm değerinde bir empedansa sahiptir. Gerçek dünyadaki tipik zemin kayıpları yaklaşık 10 Ohm’dir ve size 20 ila 30 Ohm’lik toplam besleme noktası empedansı verir.
• Radyal ağı iyileştirerek yer kayıplarını azaltmak, daha verimli bir antene yol açacaktır, ancak SWR daha da yüksek olacaktır. Aşağıdaki seçeneklerden birini uygulayarak bunu düzeltebilir ve 50 ohm yapabilirsiniz.
• 

 

Bobin ince bakır boru veya yumuşak çekilmiş bakır telden, orta güç seviyeleri için yaklaşık 2 mm (AWG # 12) ve yüksek güç için 3 mm (AWG # 8) ila 4 mm (AWG # 6) çapından yapılabilir.

Çapı yaklaşık 7 ila 10 cm (3 ila 4 inç) olacak şekilde yaklaşık 10 ila 12 tur bakır tel (veya bakır boru) geçici bir form üzerine sarın. Bobin hava aralıklı olmalıdır.

Hairpin Match ayarlaması nasıl yapılır;

• SWR’yi ölçün ve kaydedin
• Bobinin dönüşlerini birbirine yaklaştırın ve SWR’nin iyileşip iyileşmediğini veya daha da kötüye gittiğini görün
• Dönüşleri daha uzağa çekin ve SWR’nin kötüleşip gelişmediğini kontrol edin.
• En iyi SWR için ayarlayın.
• Not: eğer çok uzak yayılmış ve hala mükemmel değilse, bobinlerden 1 veya 2 sarımı çıkarın.
• Not: Sıkıca sıkılmış ve hala mükemmel değilse, bobine 1 veya 2 sargı ekleyin.

 

• Antenimizin kurulumunu  yaptıktan sonra, sağlam bir şekilde ipler ile germek gerekmektedir. Alt şekilde görüldüğü gibi silikon bir parçayı yuvarlak şekilde keserek antenin gergi iplerini takacağımız en uygun yere yerleştiriyoruz. Zira bu tür bir materyal yapmaz ise ipler yağmurda ıslanacak ve ıslana ip rezonansı bozacaktır.

 

 

• 160m ilavesi;

Antenimize 160m bandını da ilave etmek için 50mm çapında pvc boru üzerine 63 tur sarılmış bir bobin kullandım. Bu bobin 50uH olmalıdır. Bu bobini Role yardımıyla devre dışı bıraktığımda 80m aynen çalışmaya devam etti. 

• Yukarıda belirtilen şekildeki  gibi bir empedans uygunlaştırıcı ve band seçici devresi yaparsanız 160m ile 80m Bandları arasında geçiş yapabilirsiniz. Üst şemada iki adet role kullandım. Bu roleler SPDT tipinde yüksek voltajlara dayanıklı güç roleleridir.
• Ancak ilk kurguladığım ve aşağıdaki resim de gördüğünüz düzenek ile de 160 ve 80m yi tek bir role ile çalıştırabilmiştim. Bu yöntem yüksek güçlerde sorun çıkartacağı düşüncesi ile  çift roleli düzeneği yapmaya karar verdim. Ancak resimde ilk kavramsal çalışma resimleri bulunmaktadır. Bu şekilde 500Watt a kadar rahatlıkla çalışabilmektedir. Daha önce de belirttiğim gibi 160m bandını aktif etmek için alt resimde de gördüğünüz bobin devresini kullandım. Roleyi tetiklediğimde Bobin kısa devre oluyo ve 80m bandı daha önceki ayarladığım düzeyde kalıyor.

 

• Alt resimde swr değerini görebilirsiniz..

 

 

160m için Tek Band yapmak isterseniz alttaki şemayı uygulayabilirsiniz. Anlatımı role devresi hariç yukarıdaki gibidir

Yapacak arkadaşlara başarılar ve bol DX ler dilerim.

73! TA7OM, Huda.